Amsterdam is de eerste Europese stad die start met een project om de verspreiding van hiv op stadsniveau te elimineren, onder andere door hiv-remmers voor preventief gebruik te onderzoeken en homomannen met een heel recente besmetting op het spoor te komen.
Het project, genaamd H-team (Hiv Transmissie Eliminatie AMsterdam), is een samenwerkingsverband van alle partijen die betrokken zijn bij de lokale hiv-bestrijding.
PrEP als extra bescherming tegen hiv
Eén van de onderdelen van het H-team is een proefproject met PrEP (Pre Expositie Profylaxe), uitgevoerd door GGD Amsterdam. PrEP houdt in dat iemand dagelijks een pil slikt met daarin twee verschillende hiv-remmers, en zich daarmee tegen hiv beschermt. PrEP is een optie voor mensen die nog niet met hiv zijn geïnfecteerd, maar die wel een relatief groot risico lopen om een hiv-infectie op te lopen.
De meerderheid van de homomannen gebruikt regelmatig condooms wanneer ze seks hebben met losse partners. Toch is er een groep mannen die er niet in slaagt om consequent een condoom te gebruiken. PrEP biedt deze mannen een extra manier om zichzelf te beschermen tegen hiv. Uit verschillende buitenlandse onderzoeken blijkt dat PrEP een zeer effectief middel kan zijn om nieuwe hiv-infecties te voorkomen. In Europa zijn hiv-remmers op dit moment nog niet geregistreerd voor preventief gebruik. Het H-team wil onderzoeken of homomannen in Amsterdam PrEP willen gebruiken als aanvulling op de huidige preventiemiddelen, en wat de voor- en nadelen van PrEP zijn in deze settting.
Functional cure
Het H-team gaat ook op zoek naar mensen die zeer recent zijn geïnfecteerd met hiv voor een onderzoek naar een zogenoemde functional cure. Er is sprake van een functional cure wanneer het virus na jaren van behandeling blijvend wordt onderdrukt, ook nadat iemand stopt met het nemen van medicijnen. De grootste kans hierop is waarschijnlijk bij patiënten die kort na het krijgen van een infectie starten met behandeling.
Hiv wordt vaak overgedragen door iemand die nog maar recent geïnfecteerd is geraakt met het virus. Veel mensen zijn zich op dat moment nog niet bewust van hun hiv-status, en de hoeveelheid virus in het bloed is zeer hoog in deze acute fase. Het H-team wil homomannen, de grootste risicogroep, bewust maken van de mogelijke symptomen van een heel recente hiv-infectie. Ze worden aangespoord om zich zo snel mogelijk te laten testen wanneer dergelijke symptomen zich voordoen in de twee weken volgend op risicovolle seks.
H-Team
Het H-team combineert de nieuwste medische inzichten met psychosociaal onderzoek en campagnes gericht op risicogroepen, huisartsen en andere zorgprofessionals. Als het project succesvol is, wordt het mogelijk uitgebreid op nationaal niveau. De samenwerking van prominente partijen uit het werkveld is uniek: in het H-team werken het Amsterdam Institute for Global Health and Development (AIGHD), Stichting HIV Monitoring (SHM), Soa Aids Nederland, GGD Amsterdam, Hiv Vereniging Nederland, en Amsterdamse huisartsen en ziekenhuizen nauw met elkaar samen. Dit gebeurt met steun van het Aids Fonds.
Hiv in Nederland
Volgens de laatste gegevens wordt ieder jaar bij ruim 1000 mensen in Nederland hiv vastgesteld. Van de nieuwe diagnoses vinden er ongeveer 350 plaats in Amsterdam. Nieuwe infecties vinden plaats ondanks alle voorlichting over veilig vrijen, de beschikbaarheid van goedkope condooms en de georganiseerde zorg voor risicogroepen zoals het gratis testen op soa’s en hiv bij soa-poliklinieken. De meeste hiv-diagnoses worden gezien bij homomannen en migranten afkomstig uit gebieden waar hiv relatief veel voorkomt. Het H-team richt zich dan ook vooral op deze groepen.
