Juist in de beginnende fase van hiv, ‘de acute hiv-infectie fase’, wordt het virus het makkelijkst doorgegeven. Om verdere overdracht te voorkomen en voor de eigen gezondheid is het daarom belangrijk om al in deze fase met hiv-remmers te beginnen. Daarom starten, in het kader van het H-team-initiatief (Hiv Transmissie Eliminatie Amsterdam), Soa Aids Nederland en de GGD Amsterdam dinsdag 18 augustus met een nieuwe aanpak die geïnfecteerde MSM ondersteunt bij het zo snel mogelijk vaststellen en behandelen van hun hiv-infectie.
Symptomencheck
Aan de basis van de nieuwe aanpak staat de ‘Symptomencheck’, een vragenlijst die mannen zelf invullen op www.hebikhiv.nl. Aan het begin van een infectie doen zich vaak bepaalde symptomen voor. Wanneer blijkt dat mannen, kort na het hebben van onbeschermde seks, verschijnselen hebben die lijken op een beginnende hiv-infectie, krijgen zij via de Symptomencheck een verwijsbrief waarmee zij direct terecht kunnen bij de GGD Amsterdam. Daar opent 18 augustus een speciaal loket voor acute infecties. Een nieuw testapparaat daar spoort meteen bij de eerste symptomen een hiv-infectie op. Bij de hiv-behandelcentra in Amsterdam is vervolgens een versnelde procedure ingericht die ervoor zorgt dat iemand met een acute hiv-infectie diezelfde dag nog terecht kan voor eventuele behandeling.
Snelste aanpak ooit
“Zo snel als nu hebben we bij een beginnende hiv-infectie nog niet eerder kunnen handelen”, zegt Wim Zuilhof, programmaleider Mannen die Seks hebben met Mannen (MSM) van Soa Aids Nederland. “Met dit nieuwe testtraject kan de infectie nog eerder worden opgespoord. En dat is belangrijk in de strijd tegen hiv, want tijdens de acute hiv-infectiefase kan het virus zeer makkelijk worden doorgegeven. Snelle behandeling in deze fase voorkomt dat. Ook voor de eigen gezondheid is het in die eerste fase belangrijk dat zo snel mogelijk met medicijnen wordt gestart. Er zijn namelijk sterke aanwijzingen dat het immuunsysteem beter intact blijft als je zo snel mogelijk na infectie start met hiv-remmers. Elke dag die je er eerder bij bent, is pure winst.”
44% weet nagenoeg niets over symptomen kort na hiv-infectie
Om meer te weten te komen over de bestaande kennis van een acute hiv-infectie fase nam Soa Aids Nederland eerder dit jaar een online enquête af onder 366 mannen die seks hebben met mannen. Daarvan weet slechts iets meer dan de helft (55%) dat je kort na een infectie gedurende enkele weken ziek kan worden. 30 procent denkt dat er geen symptomen zijn en 14,5 procent geeft aan geen antwoord op de vraag te weten. Veel mannen uit de doelgroep weten ook niet hoe snel een hiv-infectie meetbaar is: ruim eenderde (36%) denkt namelijk dat hiv pas na 3 maanden meetbaar is in het bloed, 24 procent denkt dat de infectie zichtbaar is na drie weken.
Symptomen acute hiv-infectie
In de periode van 2 weken tot 3 maanden na infectie krijgt het grootste deel van de mensen met een hiv-infectie klachten. De symptomen van een acute hiv-infectie kunnen zijn: koorts, moeheid of je ziek voelen, uitslag op je huid, spier- of gewrichtspijn, keelontsteking, gezwollen lymfeklieren, hoofdpijn, aanhoudende diarree, nachtzweten, en zweertjes (in mond of op geslachtsdelen). Maar het kan ook zijn dat er na infectie helemaal geen klachten optreden.
Over hiv in Nederland
In Nederland leven zo’n 25.000 mensen met hiv en dit aantal neemt toe. Naar schatting weet zo’n 25 procent niet dat hij of zij hiv heeft. Jaarlijks komen er in Nederland zo’n 1100 mensen met hiv bij. Van de nieuwe diagnoses vinden er ongeveer 350 plaats in Amsterdam. De meeste hiv-diagnoses worden gezien bij homomannen en migranten afkomstig uit gebieden waar hiv relatief veel voorkomt. Deze nieuwe infecties vinden plaats ondanks alle voorlichting over veilig vrijen, de beschikbaarheid van goed-kope condooms en de georganiseerde zorg voor risicogroepen zoals het gratistesten op soa’s en hiv bij soa-poliklinieken. Door middel van nieuwe interventies, zoals het snel vaststellen en behandelen van acute hiv-infecties, innovatief hiv testen en PrEP, kan dit aantal nieuwe infecties omlaag gebracht worden.
Over het H-TEAM
Amsterdam is de eerste Europese stad die start met een project om de verspreiding van hiv op stadsniveau te elimineren. Dit initiatief, genaamd H-team (Hiv Transmissie Eliminatie AMsterdam), is een samenwerkingsverband van alle partijen die betrokken zijn bij hiv-bestrijding en de doelgroepen. Het H-team krijgt steun van het Aids Fonds en andere sponsoren.
Binnen het H-team werken samen: Amsterdam Institute for Global Health and Development (AIGHD), Stichting HIV Monitoring (SHM), RIVM, Soa Aids Nederland, GGD Amsterdam, Hiv Vereniging Nederland en de Amsterdamse huisartsen en ziekenhuizen. Het H-team combineert de nieuwste medische inzichten met psychosociaal onderzoek en campagnes gericht op risicogroepen, huisartsen en andere zorgprofessionals. Als het project succesvol blijkt, wordt het uitgebreid op nationaal niveau.
[Bron/Illustraties: Soa Aids Nederland]
