In 2016 bestaat COC Amsterdam maar liefst 70 jaar. In de komende maanden duikt de redactie in de roemruchte geschiedenis van onze organisatie. In dit eerste deel een interview met Marten Bos (61) die zich jarenlang heeft ingezet om minderheden binnen het COC en de homogemeenschap zichtbaar te maken.
Door Judith Snijders
‘Vrij snel na mijn coming-out op mijn 25e ben ik gestart met vrijwilligerswerk bij het COC. Ik begon bij de werkgroep voorlichting omdat ik al een beetje in de onderwijs- en trainingsbranche zat. Het was heel leuk want daardoor had ik meteen veel contacten. Ik heb heel veel lesbische vrouwen leren kennen omdat je altijd de combinatie van een homoseksuele man en een lesbische vrouw had die voorlichting gaven. Daarna ben ik in het gemengde bestuur gekomen. Er bestond destijds een apart vrouwenbestuur en een gemengd bestuur. (Lachend) Ik was één van de weinige homomannen die heel goed met het vrouwenbestuur overweg kon. Ik had er helemaal geen moeite mee had dat de zaterdag een aparte vrouwenavond was, integendeel.’
Strange Fruits
‘Via vrijwilligerswerk bij Marokkaanse organisaties kwam ik in aanraking met de afhankelijke verblijfsvergunningen. Toen ben ik dat ook bij het COC gaan doen. Ik had een spreekuur over verblijfsafhankelijke relaties vooral voor homomannen, die hun partner uit bijvoorbeeld Zuid-Amerika hierheen wilde halen. Daar kwam al snel een spreekuur voor vluchtelingen bij en in die tijd kwamen ook de eerste Marokkaanse jongens bij het COC. Zo zijn we 27 jaar geleden Strange Fruit gestart. Het project was vooral gericht op Marokkaanse en Turkse jongeren. Ondertussen was er ook SuHo voor Surinaamse homo’s en Sjalhomo gericht op Joodse homo’s en lesbiennes. We waren binnen het COC met drie groepen. Toen ik dat allemaal had gedaan ben ik er een tijdje uit gestapt en af en toe was ik wel weer op een ledenvergadering of een activiteit. Vooral bij de bi-culturele groep was ik nog regelmatig aanwezig. Uiteindelijk heb ik in samenwerking met HvA en o.a. Tania Barkhuis, die toen directeur was, een dialoogtraject opgezet in jongerenwerk en ben ik weer teruggekomen bij het COC.’ Als vrijwilliger bij het COC is Marten COC buurtcoördinator in zijn buurt in Amsterdam Oost. Hij organiseert o.a. Het Danspaleis met een Roze Randje voor LHBT ouderen en Alle Kleuren Oost een buurtinitiatief samen met diverse migranten en andere buurtorganisaties, met o.a. Pride Oost. Zijn inzet voor minderheden loopt als een rode draad door zijn werk heen. ‘Ik kan niet goed tegen uitsluiting. Ik merk dat er binnen de homogemeenschap net zo goed sprake is van uitsluiting als in de heterogemeenschap. Ik kijk binnen een groep wie er allemaal niet meedoen en daar wil ik diversiteit in aanbrengen.’
Bijzondere momenten
In al die jaren heeft Marten veel bijzondere en mooie momenten meegemaakt. Wij zijn benieuwd naar de momenten die hem het meest zijn bijgebleven. ‘Ik vond het altijd heel interessant om tijdens de voorlichtingen op scholen in gesprek te gaan met jongeren die heel fanatiek anti-homo waren. Ik wilde weten waar dat dan vandaan kwam. Waarom waren ze zo boos? Soms was het een vooroordeel en soms ook een negatieve ervaring. Bij Strange Fruit was het meest ontroerende moment dat de jongens tijdens de Ramadan een Iftar (het moment dat je ’s avonds het vasten verbreekt en weer mag eten) hadden georganiseerd. En tegen elkaar zeiden dat het zo mooi was dat ze samen iets deden wat bij hun cultuur hoort. Dat was indrukwekkend om mee te maken. En 25 jaar later sta je allemaal op de Marokkaanse boot tijdens de Gay Pride. Dat was een echt kippenvelmoment. Het was mooi dat er ook heteroseksuele Marokkanen bijstonden en ook een jongen bij mij uit de buurt die vroeger vrij fel anti-homo was en nu met ons samen op de boot staat. De momenten dat er dingen samenkomen die blijven bij.’ Marten heeft ook veel goede herinneringen aan de vrijdagavonden bij het COC op de Rozenstraat. ‘Topavonden waren dat! Het is nog steeds jammer dat ze dat hebben laten schieten. Ik heb in dat pand ook vaak de boel staan verven en opknappen met vrijwilligers. Er liggen daar heel veel kosterbare momenten. Ik denk dat ik daarom actief blijf. Ook al is het COC nu veel minder zichtbaar en vragen mensen zich soms af wat we als COC nog doen. Terwijl er heel veel gebeurt en je bijvoorbeeld bij de groep roze ouderen merkt dat het nog zo ontzettend nodig is. Ik hoop dat het COC straks weer terugkomt in het oude pand en meer zichtbaar is. Je bepaald het beeld met elkaar. Het laagdrempelige voor iedereen is weg en dat is jammer.’
