COC Amsterdam heeft in oktober 2014 opnieuw een freelance journalist op pad gestuurd voor een review van deze sauna. Lees hier zijn verhaal.
Deze maand ging de Nieuwezijds sauna open. Dat is groot nieuws voor de gay scene; niet alleen omdat iedere nieuwe zaak leven in de brouwerij brengt, maar ook lang niets is veranderd in de situatie rond de sauna’s. Lange tijd was immers het Thermos-concern oppermachtig in Amsterdam. Niet door een feitelijke monopolypositie in de zin dat men de markt afschermde, maar Thermos was zo populair en de kosten van een nieuwe sauna zijn zo hoog dat niemand de stap aandurfde. Er waren wel andere sauna’s, sauna Damrak bijvoorbeeld, maar die waren geen serieuze bedreiging.
Thermos had altijd twee sauna’s, beide grote zaken. De ene overdag, de andere ’s nachts, vanaf 23.00 tot 08.00. Deze kostenverspilling was nodig omdat de gemeente geen dag-en-nacht vergunning wilde afgeven. Sinds vorig jaar kon het wel, waardoor de dagsauna nu van 12.00 tot 08.00 geopend is, voor dezelfde prijs. De situatie met slechts één sauna deelt Amsterdam met Wenen en München; ook daar domineren grote, succesvolle zaken de markt. Dat heeft als effect dat in zo’n grote zaak alle soorten publiek doorelkaar lopen. Weliswaar zijn er overdag meer ouderen, maar het is toch gemengd. Ook ’s nachts, als de bars dichtgaan, komt menigeen nog even afzakken en de jacht vervolgen. In andere steden zijn er meerdere, kleinere sauna’s, met ieder hun eigen publiek. Je moet dus goed opletten en eerst checken waar het publiek van jouw keuze zich bevindt. Parijs gaat nog een stukje verder: ieder arrondissement heeft bijna een eigen sauna en daarnaast zijn er een aantal sauna’s met een nauw omschreven doelgroep. Bijvoorbeeld Sun City (niet ver van Centre Pompidou) heeft veel mooie sportschooljongens in de aanbieding in een over-the-top decor. Wil je echter een daddy of een bear dan ga je naar Odessa. Het zal duidelijk zijn dat bij een foute keuze je de hele tijd met je ziel onder de arm loopt.
Nederland is goed voorzien van gay sauna’s: Groningen, Arnhem, Enschede, Rotterdam en Den Haag natuurlijk, maar ook Den Bosch en Eindhoven. Met name Arnhem (Steamworks) en Enschede (’t Bölke) kunnen zich laten zien met grote en luxe sauna’s. In Europa zie je in Duitsland en Frankrijk de meest uitgebreide sauna-cultuur, waarbij de Duitsers (uiteraard) de mooiste gebouwen hebben en de Fransen het wildst te keer gaan. Maar ook de Spanjaarden laten zich niet onbetuigd. Het moeilijkste zijn de Italianen (wat een verrassing..); daar voel je dat velen zich bespied wanen door El Papa en La Mamma. Die grote zaak in Wenen was in de tijd van de keizers al een gay sauna. In Amerika kent men niet de Scandinavische saunatraditie, die in Europa de bakermat vormde voor de gay sauna’s, en daar zijn sauna’s niet veel meer dan seksclubs met een sleazy reputatie en een goedkope inrichting. Zelfs New York heeft maar enkele sauna’s, anders dan vroeger, dat wel. Wil je echt helemaal los gaan dan schijnen Rio de Janeiro en São Paulo het mekka te zijn; Brazilianen worden wel eens als het meest oversekste volk ter wereld betiteld (geen vooroordeel hoor).
Terug naar Amsterdam: het was natuurlijk de vraag of de nieuwe sauna een succes zou zijn. Allereerst de sauna zelf: men heeft duidelijk kosten noch moeite gespaard, en een hele goede architect ingehuurd, want het ziet er allemaal perfect uit. Strak, modern, goed gecombineerde kleuren (rood, bruin en zwart) en de indeling en de flow van het publiek zijn goed doordacht. De techniek is Duits-grondig; alles is aanwezig en werkt. Het geheel is kleiner dan de Thermos, maar niet te krap. De aangeboorde doelgroep lijkt het jongere publiek te zijn, althans in het eerste weekend. Niet de echte sportschooljongens maar voornamelijk dertigers die goed op hun gewicht letten. Kortom, het zou wel eens een succes kunnen worden. De eigenaars zijn natuurlijk geen nieuwelingen; het is het team dat Club Church tot een succes heeft gemaakt.
De grote vraag blijft dan wat het nieuwe evenwicht gaat worden: gaan de jongeren massaal naar de Nieuwezijds overstappen, en moet de Thermos het met de (beperktere) doelgroep ouderen doen? Dat kan gaan wringen want een grote zaak als de Thermos, met hoge kosten, heeft veel klanten nodig en de daddy-sauna’s zijn meestal kleiner. Je kunt ook een Lubbers-effect krijgen: na jarenlang populair te zijn geweest kan het opeens afgelopen zijn en is men zat van je, zonder dat je grote fouten hoeft te maken. En vergeet niet dat de Thermos vroeger één van de beide panden kon sluiten voor een renovatie, terwijl de klanten bleven komen in het andere pand. Dat gaat nu ook niet meer.
Kortom, het is interessant hoe de situatie zich gaat ontwikkelen en wat de betrokken partijen zullen gaan doen, en hoe ze op elkaar gaan reageren.
Tenslotte: zijn er ook sauna’s voor vrouwen en meiden? Nou nee. Het zich zonder vertraging bovenop elkaar storten is onder de dames niet populair. De Thermos heeft het ooit wel geprobeerd maar de dames zaten gezellig aan de bar maar waagden zich nauwelijks aan de vleselijke lusten. Ook in het buitenland zie je het nergens.
Door: Paul Roggema
