De Tweede Kamer stemde op dinsdag 30 juni in grote meerderheid voor een wetsvoorstel van D66, GroenLinks en PvdA om LHBTI-rechten te verankeren in artikel 1 van de Grondwet. Het COC, dat al bijna twintig jaar voor de wetswijziging pleit, is gelukkig met de uitkomst.
“Dit is prachtig nieuws”, reageert COC-voorzitter Astrid Oosenbrug. “Vandaag zetten we een grote stap op weg naar verankering van onze rechten in de Grondwet. Dat is belangrijk voor vandaag, als opdracht aan de politiek om bijvoorbeeld geweld tegen LHBTI’s aan te pakken. En het is belangrijk voor de toekomst, als garantie dat we ook over vijftig of honderd jaar nog van onze zwaar bevochten rechten kunnen genieten.”
Vóór het wetsvoorstel stemden dinsdag VVD, CDA, D66, GroenLinks, SP, PvdA, ChristenUnie, Partij voor de Dieren, 50PLUS, DENK en Groep Krol/Van Kooten-Arissen. Tegen stemden PVV, SGP, Forum voor Democratie en het lid Van Haga. In totaal stemden 124 Kamerleden vóór en 26 stemden tegen het voorstel.
Het COC is de indieners – Vera Bergkamp (D66), Nevin Özütok (GroenLinks) en Kirsten van den Hul (PvdA) (zie foto hierboven) – bijzonder dankbaar voor hun wetsvoorstel. Het voorstel voegt ‘seksuele gerichtheid’ en ‘handicap’ toe aan de verboden discriminatiegronden die al genoemd worden in artikel 1: godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras en geslacht.
Het COC vroeg de indieners om te verduidelijken dat de Grondwet ook discriminatie van transgender- en intersekse personen verbiedt. Dat werd bevestigd door de indieners en de bij het debat aanwezige minister Kajsa Ollongren (BZK), op aandringen van GroenLinks, PvdA en Femke Merel van Kooten-Arissen. De verboden discriminatiegrond ‘geslacht’, die wel wordt genoemd in artikel 1, beschermt volgens hen ook tegen discriminatie wegens geslachtskenmerken, genderidentiteit en genderexpressie.
Henk Krol stelde tijdens de behandeling voor om ook ‘leeftijd’ toe te voegen aan het wetsvoorstel van D66, GroenLinks en PvdA. Diverse Kamerleden vonden het beter om die discussie op een ander moment te voeren en het voorstel haalde het niet. Om de behandeling van het wetsvoorstel van D66, GroenLinks en PvdA te doen slagen, dienden CDA-Kamerleden Harry van der Molen en Lenny Geluk-Poortvliet een motie in waarin de regering gevraagd wordt om apart te onderzoeken hoe het verbod op leeftijdsdiscriminatie beter in de Nederlandse wetgeving kan worden verankerd.
Het COC pleit al bijna twintig jaar voor verankering van LHBTI-rechten in de Grondwet. Dat gebeurde onder meer tijdens Pride Amsterdam 2019, met een open brief in dagblad Trouw, spandoeken langs de grachten, een boot in de parade en de opening van het NOS Journaal. Verankering van LHBTI-rechten in artikel 1 van de Grondwet maakt onderdeel uit van het Regenboog Stembusakkoord dat het COC in 2017 sloot met politieke partijen in de Tweede Kamer.
Grondwetswijziging is een lange procedure. Het voorstel gaat nu naar de Eerste Kamer. Als die vóór stemt, moet het na de Kamerverkiezingen van maart 2021 opnieuw, met een twee derde meerderheid, worden aangenomen door beide Kamers voordat het in werking treedt.
Het wetsvoorstel dat dinsdag werd aangenomen, werd in 2010 ingediend door de voormalig Kamerleden Boris van der Ham (D66), Naïma Azough (GL) en Anja Timmer (PvdA).
[Bron: COC NL – Foto met Kirsten van der Hul, Nevin Özütok, Kajsa Ollongren en Vera Bergkamp in de Tweede Kamer – 23 juni 2020 tijdens debat over de grondwetswijziging: Pictweet Kirsten van der Hul]
